Alles draait om levenskunst. Ook (of zeker) als je 50-plusser bent. Want dan heb je niet alleen je dromen, je verlangens, je ambities, je talenten. Je kunt ook gebruik maken van je levenservaring. En dus met meer inzichten en vaardigheden, inhoud en vorm geven aan je wensen. Levenskunst is niet de omstandigheden optimaal maken voor geluk, maar het leven onder alle omstandigheden omarmen. Blijf steeds in beweging. Wordt geen vesting, sluit je niet af. Nieuwe ervaringen, nieuwe mensen, nieuwe inzichten... ze zorgen ervoor dat je - ook als 50+ er je levend en levendig blijft voelen. De kunst van het leven, de kunst van het zijn, de kunst van het doen. Hier leest je de nieuwste inzichten als het gaat om 50-plus & de kunst om te zorgen voor meer plezier en geluk in je leven. Want: mens, durf te leven...
Levenskunst, dat wat je van je leven maakt. En hoe je omgaat met wat zich in je leven aandient.
Ben je 50+? 55+ 60+? Wil je het optimale van je werk en leven maken? En zoek je een ervaren 50+ loopbaan- en levensloopcoach? Neem dan contact met mij voor een kennismakingsgesprek.
loopbaancoach, re-integratiecoach, jobcoach, levensloopcoach voor 50-plus professionals
Levenskunst is niet de omstandigheden optimaal maken voor geluk,
maar het leven onder alle omstandigheden omarmen.
Het leven van een mens, is wat zijn gedachten ervan maken (Marcus Aurelius)
september 2022
Wat wil ik met mijn leven? Wat wil ik met mijn werk?
Een mens is meer dan alleen het werk. Er is een heel leven te leven waarin je steeds opnieuw keuzes maakt voor of tegen mensen, activiteiten, beweging, locatie. Sommige keuzes zijn onherroepelijk. Andere keuzes zijn bij te buigen.
Omdat je dit leven maar een keer kunt leven, is het belangrijk om aandacht te blijven schenken aan je levensloop. Door je levensloop af en toe onder de loep te leggen, kun je hernieuwde inspiratie opdoen, voor de keuzes die je in je leven maakt.
De bril waarmee je nu naar de loop van je leven kijkt, is een andere dan die van vijf jaar geleden. Je bril is bijgekleurd door de levensfase waarin je nu zit, en door alle ervaringen van de afgelopen tijd. Door het onderzoeken & bespreken van alle lopen in je leven, krijg je meer zicht op hoe je al diverse hobbels in je leven hebt genomen. Je krijgt opnieuw en net weer anders, inzicht in de levenslessen die je geleerd hebt en hoe die het vervolg van je levensloop hebben (mee)bepaald.
Thema's en patronen worden zichtbaar, je wordt je bewust van je waarden, talenten, interesses. En krijgt daarmee input voor hoe je de nabije toekomst wilt vormgeven. Je kunt met hernieuwe inspiratie, 'zin' aan je leven toevoegen.
Een van de mensen die onderzoek doet naar de paden die mensen volgen in hun leven is Susan Krauss Whitbourne. Ze schreef er ook een boek over: ‘nieuwe route kiezen’. De levenspaden hangen samen met de volgende 8 levensvaardigheden, gedefinieerd door psycholoog Erik Erikson:
Vertrouwen
Autonomie
Initiatief
Competentie
Identiteit
Intimiteit
Productiviteit
Tevredenheid
Deze levensvaardigheden ontwikkel je in de loop van je jeugd en verdere leven. De thema's komen elke levensfase opnieuw terug en kun je dus in elke levensfase verder ontwikkelen.
De 5 verschillende levenspaden
Susan Krauss Whitbourne beschrijft in haar boek 5 verschillende levenspaden. En maakte ook een vragenlijst waarmee je kunt onderzoeken op welk levenspad je zelf wandelt.
De authentieke weg
Deze mensen vragen zich regelmatig af of ze zich met hun leven nog op de goede weg bevinden. Als dat niet zo is, brengen ze actief veranderingen aan.
De smalle rechte weg
Als je op deze weg zit, volg je (angstvallig) de route waar je nou eenmaal aan begonnen bent. Je neemt geen risico’s, brengt liefst geen veranderingen aan.
De winnaars weg
Een wat onhandige term vind ik zelf. Het gaat uitdrukkelijk niet om ‘winnen, om succes en succes in de ogen van de buitenwereld’. Op deze weg zit als je er op vertrouwt dat je je altijd wel redt, welke tegenslag er ook komt. Je staat stevig in je eigen schoenen.
De weg omlaag
Dit beeld spreekt voor zich. De weg omlaag kan te maken hebben met omstandigheden maar ook met gebrek aan initiatief, gebrek aan vertrouwen of durf.
De slingerweg
Als je niet goed weet waar je kracht ligt, wat je plezier geeft, wat je waardevol vindt in je leven… kan het zo maar zijn dat je van het ene naar het andere hopt.
En maakte er een vragenlijst bij die ook op site van psychologie magazine te vinden is.
En?
Op welk levenspad en/of werkpad zit jij?
Wil je dat zo houden en zoek je verandering en verbetering?
Welke van de levensvaardigheden wil je versterken?
Hoe wil je dat aanpakken?
Zoek je een ervaren coach die je kan helpen bij deze vragen?
Neem dan contact op met mij voor een kennismakingsgesprek.
PS. Realiseer je...
Hoe oud je vandaag ook bent, je toekomstige zelf zou het graag alsnog weer willen zijn.
De meeste mensen beschouwen 65 niet als een jonge leeftijd... maar als je 75 bent, zou je graag terugspoelen naar 65 en die jaren terugkrijgen. Weinig mensen zouden 35 beschrijven als je jeugd, maar in je mid-50s zal je mid-30s lijken op de 'jonge jij'.
DUS:
Vandaag is een geweldige kans, ongeacht je leeftijd. Als je over een paar jaar terugkijkt, lijkt vandaag de tijd dat je jong en vol potentieel was of het moment waarop je vroeg had kunnen beginnen of het keerpunt waarop je een keuze maakte die je toekomst ten goede kwam. Het moment dat nu voor je ligt is een goed moment. Maak er het beste van.
augustus 2022
Gelukkiger leven, wat kun je daarvoor doen en laten?
Als re-integratiecoach werk ik vooral met mensen die om allerlei redenen niet zo gemakkelijk een nieuwe werkplek op de arbeidsmarkt vinden. Zo had ik gisteren een indringend gesprek met een vrouw die vorig jaar een hartstilstand had.
Ze liet me het boek zien 'Dag dood, tot later'. Het boek had haar geholpen om beter om te gaan met hoe ze zich voelde na deze hartstilstand. En vorm te geven aan de vraag 'hoe wil ik verder?'. Toen ik haar vroeg wat ze uit het boek geleerd had, zei ze:
- Maak er zelf wat van. Niemand moet dat voor jou doen. Ook al gebeurt er vanalles waar je geen grip op hebt en wat helemaal niet fijn is. Het leven is niet maakbaar, maar ik kan wel zelf zo goed mogelijk iets maken van mijn eigen leven.
- Ik merkte dat mijn wereldbeeld erg gekleurd was. ik dacht altijd dat mensen die iets aan hun hart kregen, dat vooral te wijten hadden aan hun eigen ongezonde leven. Nou, dat beeld is flink veranderd. Ik ben sowieso anders naar mezelf, andere mensen, de wereld gaan kijken. Ik merk dat je met je eigen gedachten toch erg je eigen werkelijkheid creeert.
- Ik was altijd wat onzeker en kon me best druk maken over wat andere mensen zouden kunnen denken. Daar ben ik mee gestopt. Ik ben er, ik ben wie ik ben, en dus mag ik er zijn.
- Ik heb nu veel meer momenten van rust en ontspanning in mijn leven. Ik hoef niet meer zo nodig van hot naar her te rennen. Lekker met een kopje thee op de bank, bevalt me goed. Ik ben rustiger en daardoor ook blijer, gek genoeg.
- Ik ben me veel meer gaan richten op 'leuke herinneringen maken'. Al die spullen geven je uiteindelijk toch weinig voldoening. Ik ga nu liever met iemand naar de film, of ik maak lekker eten voor een thuisdiner, of doe een wandeling in een nieuwe stad. Allemaal leuker dan weer een nieuwe broek of bloes.
juli 2022
Wat is jouw blauwdruk?
Als je als uitgangspunt neemt dat wij mensen een onderdeel zijn van de natuur, hebben wij net als alles in de natuur een blauwdruk in ons. Een varken kan geen kip of boom of bloem worden. Maar een varken dat opgroeit in het weiland op de Herenboerderij (zie foto hieronder), ontwikkelt een ander deel van zijn blauwdruk en dus ook ander gedrag dan een varken dat opgroeit in een donkere volle varkensstal. Helaas heeft een varken geen keuze. Maar als je als varkenshouder goed voor je varkens wilt zorgen, creëer je een omgeving waarin de varkens zich zoveel mogelijk volgens hun blauwdruk kunnen ontwikkelen.
In de blauwdruk zit het volledige potentieel.
Ook dat van ons mensen. Alle talenten, kwaliteiten, kenmerken van je persoonlijkheid zijn in die basis aanwezig. Een varken wil het liefst zijn natuur als varken volgen en dus lekker in de modder rollen, met andere varkens spelen en ruzie maken, klaver eten en in de grond wroeten. Een mens wil ook graag zijn karakter, talenten en drijfveren tot uiting brengen. Hoe zeer we ook kunnen verschillen in karakter, talenten, kwaliteiten, drijfveren…. In de behoefte om wie jezelf bent te laten zien en te ontwikkelen, zijn we allemaal gelijk.
Ook jij hebt de behoefte om net zoals alles in de natuur, volgens jouw blauwdruk te groeien en bloeien.
Ook jij hebt de behoefte om met je eigen karakter en talenten jouw bijdrage te leveren aan je omgeving.
Dat kan ook in de vakantieperiode.
Loop eens wat vaker je neus achterna.
Doe wat je hart je ingeeft.
En ontdek onontgonnen gebieden van je potentieel.
Want onderzoeken welk niet benut potentieel nog in jouw blauwdruk woont, kan alleen door ervaringen op te doen. En ja, dan val je ook af en toe in de sloot. Maar he, je kunt daar natuurlijk ook weer uitklimmen. Ook die eigenschap zit in je blauwdruk versleuteld.
En wie weet wat je allemaal ontdekt over je talenten, kwaliteiten en drijfveren.
Kun je je al voorstellen hoeveel plezier en voldoening je hebt van het ontdekken en tot wasdom brengen van eigenschappen en talenten die nog in je potentieel verstopt zitten?
Ik wens je een fijne zomer.
juli 2022
Zit jij nog op de juiste werkplek?
Een vader zei tegen zijn dochter: “Je bent cum laude afgestudeerd, hier is een auto die ik jaren geleden heb gekocht.
Hij is nu een beetje ouder, maar voordat ik het je geef, breng het naar het centrum voor gebruikte auto's en vertel ze dat je hem wilt verkopen en kijk hoeveel ze je ervoor bieden.
De dochter ging naar de parkeerplaats voor gebruikte auto's, keerde terug naar haar vader en zei: "Ze boden me €1.000 aan omdat ze zeiden dat hij er behoorlijk versleten uitziet."
De vader zei: "Breng hem naar het pandjeshuis." De dochter ging naar het pandjeshuis, keerde terug naar haar vader en zei: "Het pandjeshuis bood slechts € 100 omdat het een oude auto is."
De vader vroeg zijn dochter om nu naar een autoclub te gaan en hun de auto te laten zien. De dochter nam toen de auto naar de club, keerde terug en vertelde haar vader: "Sommige mensen in de club boden er €100.000 voor omdat het een Holden Torana A9X is. Een iconische auto die door veel verzamelaars wordt gezocht".
Nu zei de vader dit tegen zijn dochter: "De juiste plek waardeert je op de juiste manier". Als je niet gewaardeerd wordt, wees dan niet boos, het betekent dat je op de verkeerde plek bent. Degenen die jouw waarde kennen, zijn degenen die je waarderen ... Blijf nooit op een plek waar niemand je waarde ziet.
Nooit!
17 december 2021
Een goed leven? Wat maakt jouw leven, een goed leven?
'Ik ben nu 57 jaar en dit hele Corona gebeuren heeft me een beetje wakker geschud', zei ze. 'Ik realiseerde me dat ik al jaren en jaren op dezelfde voet door ga en me niet meer af vraag ‘wil ik dit nog of wat wil ik nog meer?’. Mijn baan is best leuk, de kinderen doen het goed, ik heb nog mantelzorgtaken en mijn hardlopen. De weken vliegen voorbij. Maar straks ben ik 70 en hoe kijk ik dan terug op mijn leven?'
Welke aspecten dragen bij aan een goed leven?
Haar vraag deed me denken aan artikel in psychologie magazine dat ik laatst las over de aspecten die maken dat je het gevoel hebt een goed leven te leiden. Of we ons leven een ‘goed’ leven vinden baseren we op drie aspecten.
Ze staan hieronder in willekeurige volgorde want voor elk mens is de combinatie anders:
Heeft je leven voldoende aspecten die het zinvol maken, die maken dat jij dus jouw leven er toe doet voor anderen, voor jezelf, voor de aarde? Wij mensen zijn sociale wezen. We willen er graag toe doen voor anderen, voor de planeet, voor de wereld om ons heen. Elke dag ook iets doen dat bijdraagt aan het leven van anderen, geeft ons een tevreden gevoel.
We weten uit onderzoek dat zingeving, levensdoelen hebben om aan te werken enorm belangrijk is. Het maakt dat je - ook als je ouder wordt - het gevoel blijft houden dat jij, jouw leven, jouw aanwezigheid, jouw doen & laten er toe doen. Hoe sterker de doelgerichtheid van mensen in het algemeen en ouderen in het bijzonder is, hoe langer de levensduur ongeacht onderliggende lijden. Focus daarbij niet alleen op je werk. Werk kan ook gewoon als doel hebben om de kost te verdienen. Andere waarden en doelen realiseer je in andere omgevingen. Wij mensen blijken een ingebakken behoefte tot zingeving te hebben. Neem die wil tot zingeving dus serieus. Realiseer je dat het niet op grote daden gaat. Veel handelingen kun je doen omdat het 'moet' (neem eten koken) maar je kunt zo ook doen vanuit het perspectief van 'zinvolheid' (een gezonde maaltijd maken voor jezelf en anderen omdat je dat belangrijk vindt).
Soms staat je leven voor je gevoel in de 'pauzestand'. Je voelt je richtingloos, doelloos, enigzins leeg. Alles gaat zo gangetje of er is juist weinig te beleven. Je hebt het gevoel dat je 'uit' staat en dat er iets of iemand moet komen om je weer 'aan' te zetten. Je voelt je wat gelaten, afgestompt, uitgedoofd, verflauwd. Er komt weinig interessants uit je handen en uit je hoofd. DAN IS HET TIJD OM ZELF IN BEWEGING TE KOMEN. Ga iets nieuws doen. Een nieuwe sport, een cursus, een type boek dat je nog nooit hebt gelezen, een nieuwe taak of project op je werk.... DOE IETS. Zoek andere mensen op om samen iets nieuws te gaan doen. Zorg dat je uit die lethargie komt. Want anders loop je de kans om verder af te zakken in de somberte, de neerslachtigheid, de nutteloosheid en doelloosheid. En dat zou toch jammer zijn van het leven, van de dag die nooit meer terugkomt.
Heeft je leven voldoende plezier en geniet momenten, kun je voldoende ontspannen, lachen en blij zijn op een dag, in een week? Plezier en genot geven ons een instant goed gevoel. Maar een leven van alleen maar plezier voelt oppervlakkig. We willen ook zinvol bezig zijn en onszelf kunnen ontwikkelen.
Heeft je leven voldoende kansen om je te kunnen ontwikkelen, om te groeien en bloeien, om nieuwe dingen te ontdekken en te leren? Heb je in je leven ook waarden en doelen waarvoor je je moet inspannen? En die je na het realiseren een tevreden gevoel over jezelf geven: 'dit heb ik toch maar mooi gedaan/ bereikt! Juist het realiseren van die nieuwe doelen en die belangrijke waarden, geven je vertrouwen in je eigen kunnen.
Het lijkt mij een mooi onderwerp voor de komende feestdagen om over na te denken en met anderen gesprekken over te voeren.
Hoe kun je – ook als niet zomaar alles kan en mag, ook als er zorgen en belemmeringen zijn – toch je leven zinvoller maken, voldoende genieten en plezier maken en ruimte maken om jezelf te ontwikkelen, om het hoekje te kijken en nieuwe ervaringen op te doen.
Wil je graag hulp van een ervaren loopbaan en levensloop coach?
Ik wens je mooie feestdagen en alle goeds voor dit nieuwe jaar. En mocht je een senior coach zoeken die je helpt bij het vorm geven van een goed leven, neem dan contact op met mij voor een orienterend gesprek.
4 februari 2021
Durf je de sprong te wagen?
Onzekerheden en kansen recht in de ogen te kijken?
Veel loopbaanvragen en ook veel levensvragen dragen als kern de vraag in zich: 'durf ik?'. Durf ik los te laten wat ik nu (denk!) aan zekerheden heb? Durf ik - op mijn leeftijd - nog een nieuw avontuur aan?
En ja. Het klopt dat je weet wat je nu hebt. Of dat morgen ook nog zo is, is altijd weer de vraag. Een vraag die we overigens ook graag vermijden. Wat onzekerheid geeft spanning.
Leren balanceren tussen avontuur en veiligheid is een ingewikkelde. Steeds opnieuw kun je - grote en kleine - keuzes maken en daarmee je leven een andere kant op laten gaan. Durf je?
Je kunt veel leren van hoe andere mensen tot hun keuzes komen. Hoe zij tot het besluit komen om op eigen manier het avontuur aan te gaan en hun hart te volgen.
Sylvia Wenmackers, wetenschapsfilosoof, stond acht jaar geleden voor een ingewikkelde vraag. In dit mooie blog beschrijft ze hoe ze langzaam aan naar een keuze toe groeide. Een keuze waarvoor haar gedachten over de keuzemogelijkheden en de consequenties van een keuze, radicaal op de schop gingen. Nieuwsgierig? Hier lees je haar blog.
En als je het gelezen hebt, vraag je dan af hoe haar aanpak jou kan helpen bij jouw loopbaan- of levenskeuzes.
Durf jij je intuïtie in te zetten bij de keuzes die je maakt?
Intuïtie is je innerlijk weten, je onderbuik gevoel. En vaker dan we ons bewust zijn, speelt het een belangrijke rol bij het nemen van beslissingen. En kunnen we het ook heel goed benutten bij het nemen van lastige beslissingen.
Eigenlijk is dat heel logisch. Want ons bewuste brein kan slechts een beperkte hoeveelheid informatie tegelijkertijd bewust verwerken. Best bruikbaar bij overzichtelijke keuzes maar niet goed bruikbaar bij complexere vragen of problemen. En bij vragen waarin de ongewisse toekomst ook een rol speelt. Of bij vragen waarin het ook gaat om jouw waarden, jouw talenten, jouw ambities, je passies en jouw minder bewuste behoeften en belangen.
Daarvoor hebben we ook onze oudere kennis, ervaringen, belevingen, gedachten nodig (wijsheid komt met de jaren
) . Die zitten allemaal ergens in je brein opgeslagen.En misschien heb je ook wel de gevoelens en ervaringen die in je lichaam opgesloten zitten, nodig. Waar je met het bewuste deel van je brein ook niet zo goed bij kunt.
Je intuïtie, je onderbuik (het breingedeelte in je buik), je 'gut feeling' geeft in dergelijke lastige situaties vaak de goede richting aan.
Hoe benut je je intuïtie?
Door het brein en lichaam goed te voeden. Je brein legt namelijk veel van je ervaringen, waarnemingen, gedachten en gevoelens vast. Ook die dingen die je maar half bewust hebt meegemaakt. Al die informatie ligt opgeslagen in het deel van het brein waar je niet rechstreeks via het bewuste denken bij kunt.
Denk maar even aan 'het ligt op het puntje van mijn tong, maar ik kan er nu niet opkomen'... En wat gebeurt er dan? Precies. Als je er niet meer mee bezig bent, schiet het je plotseling te binnen....
Als je je intuïtie wilt inzetten, moet je dus gebruik maken van dit enorme geheugen en van de manier waarop het goed voor je kan werken. Dat doe je door het te voeden met input en een opdracht.
Een voorbeeld van het benutten van je intuïtie bij een loopbaankeuze
Nathalie kon kiezen uit twee banen. Ze wist niet goed wat te doen. We hebben samen de volgende stappen doorlopen.
- Nathalie moest onderzoeken wat ze belangrijk vindt in een baan, voor haar loopbaan en voor rol van werken in haar leven? En waarom ze dat belangrijk vindt. Wat zegt het over haar drive, waarden, talenten, interesses? We hebben dat samen teruggebracht tot de voor haar wezenlijke punten.
- We hebben alle aspecten van de twee banen op een rij gezet. Nathalie heeft verschillende gesprekken gevoerd om meer inzicht in de banen en werkgevers te krijgen.
- Daarna moest ze het een aantal dagen laten rusten zodat de beslissing kan rijpen. En die gerijpte beslissing, die is het geworden!
- Daarna ga je die beslissing 'doen'. Verder op je loopbaanpad. Op naar een nieuw kruispunt en een nieuw beslismoment.
Zoek je een coach die je helpt bij het vorm geven van jouw loopbaan en leven? Neem dan contact op met mij.
29 januari 2021
De waarde van ouder worden
Je weet dat er wat aan de hand is als de overheid een website lanceert met deze titel. En met dit als kop: Wij geloven in een samenleving waarin ouderen zich gezien en gewaardeerd voelen. Een samenleving waarin zij goede zorg en liefdevolle aandacht krijgen, gewaardeerd worden om wie ze zijn en waarin zij kunnen blijven meedoen.
Tegelijkertijd is het best een leuke en interessante website geworden. Je kunt 'm hier vinden.
16 december 2020
Geluk komt met de jaren
Althans dat lijken onderzoeken te laten zien. Klinkt goed, denk ik dan. Onze gemiddelde levensverwachting stijgt immers alleen maar (in 2019 was die 80,5 jaar voor mannen en 83,6 jaar voor vrouwen).
Hoe gelukkig we ons voelen lijkt de vorm van een U te hebben. Dat wil zeggen: ons levensgeluk daalt gestaag na de vroege volwassenheid totdat we het dieptepunt ergens tussen de 45 en 55 jaar bereiken om daarna weer geleidelijk aan opwaarts te gaan. Soms in de vorm van een U soms in de vorm van een schoteltje of soepkom. Hoogbejaarde Nederlanders gaven in 2015 hun leven gemiddeld een 9, terwijl jongvolwassenen het op een 8- hielden.
Geluk komt met de jaren; wat doe je er NU aan?
In de artikelen (in psychologie magazine) die ik erover las, vallen me twee dingen op.
Hoe je denkt over jezelf, je toekomst en je leven heeft een grote invloed. Torenhoge verwachtingen zorgen ervoor dat de realiteit al snel tegenvalt. De toekomst is meestal ongewis. Er staan tegenvallers, onverwachte gebeurtenissen, eigen interne belemmeringen en soms ook meevallers tussen dromen & verwachtingen enerzijds en de realiteit anderzijds. Soms zit het mee, soms zit het tegen. Levenskunst gaat vooral over hoe je omgaat met jezelf en met de realiteit waarin je bent. Je veerkracht neemt toe als je draagkracht toeneemt. En draagkracht gaat o.a. over hoe je omgaat met je verwachtingen.
Je brein leert en verandert. Waardoor je bijvoorbeeld beter reageert op tegenvallende gebeurtenissen. En minder gevoelig zijn voor teleurstelling en spijt.
Het fijne is dat we invloed hebben op hoe we denken. Op onze overtuigingen. Dus invloed hebben op wat we verwachten van onszelf, van ons leven en van anderen. Invloed hebben op hoe we denken over fijne en vervelende gebeurtenissen die ons overkomen.
We kunnen dus leren om onze verwachtingen bij te stellen naar optimistisch realistische verwachtingen. We kunnen leren om onderscheid te maken tussen wat we wel en wat we niet kunnen beïnvloeden.
En dus leren wat we beter kunnen accepteren.
En wanneer het wel zinnig is onze energie en aandacht ergens op te richten. En we kunnen leren om onze aandacht meer bewust te richten op de positieve dingen die ook gebeuren. Op wat we leren en waarin we vooruit gaan. Op de mooie momenten op een dag. Iets wat we in deze tijd, best kunnen gebruiken.
Daar zijn ook gelukkig handvatten voor.
Cognitieve gedragstraining
Een handvat is 'cognitieve gedragstraining'. Daarin onderzoek je, je gedachten en leer je jezelf door anders waar te nemen, anders te denken en anders te doen, een nieuw denkraam aan.
Acceptatie en Commitment Training
ACT - acceptatie en commitment training - is een ander en wat uitgebreider handvat. Daarin staan acceptatie van wat is, mindfulness, omgaan met de babbelbox in je hoofd, werken en leven vanuit je waarden en toegewijd handelen centraal. Je leest er hier meer over.
Zoek je een ervaren coach die je leert om de handvatten van ACT in zetten?
7 december 2020
Een waardevol leven
Dorly Deeg is emeritus hoogleraar Epidemiologie van de veroudering. Ze schreef het boek 'Gewonnen jaren' over wat er na je vijftigste fysiek, mentaal en sociaal zoal met je gebeurt. Lezenswaardig. Een van haar adviezen is: zeg vooral 'ja' tegen wat er wél op je pad komt en focus niet teveel op wat niet (meer) op je pad komt. Daar hoort bij dat je je zegeningen telt en je aandacht richt op wat je wel hebt en op wat wel kan.
Daarbij is het belangrijk om je (kern)waarden te kennen en goed voor ogen te blijven houden. Waarden zijn het antwoord op de vraag: wat maakt het leven voor mij zinvol en nuttig; wat is echt belangrijk voor me? Je kunt denken aan: vriendelijkheid, je talenten benutten, je beste beentje voorzetten, trouw, vrijheid, tolerantie, vriendschap, evenwaardigheid, zelfstandigheid, saamhorigheid, jezelf kunnen ontwikkelen, opkomen voor wat je belangrijk vindt.
Je ziet het meteen: met waarden ben je nooit klaar. Je kunt er elke dag in het groot en in het klein mee bezig zijn.
Want één ding weet je als 50-plusser zeker: het leven kent mooie ervaringen, leuke gebeurtenissen, aardige & behulpzame mensen én het leven kent lompe mensen, egoistische types, afschuwelijke gebeurtenissen, moeilijke ervaringen. Met beiden moet je het in je leven doen. Waardoor doelen en dromen soms niet of moeizaam waar te maken zijn. Maar een waardevol leven, daar kun je - ook al is het in het klein - zelf voor zorgen.
Je kunt elke dag iets doen om je dag waardevol te maken.
Wil je meer inzicht in jouw waarden? Neem contact op met mij om een waardenscan te maken. Om daarna samen in een plan te beschrijven hoe je elke dag jouw waarden tot leven kunt brengen.
14 september 2020
Rijk in jaren: mens onderweg
In een tweedehands boekwinkeltje vond ik een boekje met de titel 'rijk in jaren'. van H. Bouma en R. de Jonge. Een boekje met verhalen en gedichten over ouder worden. Onderstaand gedicht vond ik wel toepasselijk op deze pagina...
Mens onderweg
Bouw geen vesting
sluit je niet af
hoe onveilig
hoe kwetsbaar zul je zijn
blijf in gesprek -
met jezelf, met anderen
wees nieuwsgierig
stel vragen
schep ruimte
neem in overweging
mens ben je toch
mens onderweg
bouw geen vesting
sluit je niet af
je komt in ademnood
je begraaft je zelf.
21 januari 2020
Het 50+ brein, ouder wordende hersenen in de moderne maatschappij
Dat is de titel van het nieuwste boek van hoogleraar Sitskoorn.
In het boek beschrijft ze aan de hand van onderzoeken en voorbeelden hoe het brein in de loop van het ouder worden, verandert. Sitskoorn laat vooral ook zien dat onze hersenen steeds in verandering blijven. Al hoewel sommige vaardigheden afnemen, nemen andere vermogens juist toe. Er is een mix van voor- en achteruitgang. Daar spelen genetische en omgevingsfactoren een rol in. En wat je zelf doet en laat heeft ook (grote) invloed. Achter in het boek geeft Sitskoorn ‘de schijf van vijf voor vitaal ouder worden’. Het grappige is dat die schijf van vijf ook geldt voor jonge mensen. Maar in die levensfase zijn sommige onderwerpen nog vanzelf sprekend. Bij het ouder worden neemt de vanzelfsprekendheid blijkbaar af… Daarom ‘de schijf van vijf’:
Verrijk je omgeving
Doe vaak nieuwe dingen. Want nieuwe dingen doen zorgt voor vernieuwing en versterking in je hersenen. Nieuwe ervaringen en nieuwe kennis geeft je brein een boost. Het kan om kleine veranderingen of grote vernieuwingen gaan. Van een boek lezen over een voor jou onbekend onderwerp, een nieuw spel leren, een andere sport uitproberen, een nieuwe tentoonstelling bezoeken, ander werk gaan doen, een nieuwe baan in een nieuw bedrijf zoeken… alles wat anders is helpt je brein om vitaal te blijven.
Blijf stevig bewegen
Bewegen is gezond voor lijf, leden en brein. Zorg er ook regelmatig voor dat je lijf en dus je hart even extra moeten werken. Ook dat helpt je brein om vitaal te blijven. We weten al van ander onderzoek dat bewegen (wandelen, hardlopen) helpt bij somberte/depressie. Ons lijf is gemaakt om te bewegen. Blijf dat dus vaak genoeg doen.
Goede contacten
Mensen zijn groepswezens. We willen bij andere mensen horen en van betekenis blijven voor anderen. Dat verandert niet met het ouder worden. Door samen te werken in een fijn team, door zinvol vrijwilligerswerk te doen, door samen met (nieuwe) andere mensen nieuwe dingen te doen blijf je actief en betrokken. Dat geeft je een goed gevoel over jezelf. En ook dat helpt je brein om vitaal te blijven.
Eet gezond
Er zijn ongelooflijk veel onderzoeken over ‘voeding en gezondheid’. Vette vis, zwarte en groene thee, blauwe bessen, havermout, veel groente, 2 stuks fruit… De schijf van vijf van het voedingscentrum geldt ook voor ouderen. https://www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf.aspx
Voorkomen is beter dan...
Rook je nog steeds? Dan wordt het nu toch wel echt tijd om te stoppen. Niet roken, weinig stress, geen tot weinig alcohol en genoeg slapen. Niet doen alsof je nog 20 bent. Herken je ze? Ik ook. Je komt ze in elk tijdschrift over gezondheid tegen. Dus. Wat let je nog? Op naar gezond 90 jaar worden.
Wil je meer weten?
Lees het boek van Sitskoorn.
Lees het interview met Sitskoorn op de site van nemokennislink.
Zin in een ontspannende manier van leren? Kijk dan naar deze NTR uitzending van ‘de oudjes tegen je jonkies’. Leerzaam en leuk. Goed voor je brein dus. NTR aflevering ‘de jonkies tegen de oudjes’
Zoek je een loopbaancoach die jou kan helpen bij het verrijken van je werk? Neem dan contact op met mij via w.janssen@dekunstvananders.nl
12 oktober 2019
Levenskunst!
Waar draait het eigenlijk in het leven om? Hoe ga je om met alle leuke maar ook met alle zware, moeilijke gebeurtenissen in je leven?
Filosofen in de Griekse oudheid dachten hier al over na en schreven er boeken over. Seneca is hier een goed voorbeeld van.
Tegenwoordig is je leven op een goede manier leven, ook het terrein van psychologen. Waar de traditionele psychologie zich bezig houdt met psychische problemen, houdt de positieve psychologie zich bezig met het levensgeluk en met de levenskunst.
Hoogleraar Westerhof schreef er een boek over: 'de psychologie van de levenskunst'.
Een paar adviezen van zijn hand
Heb dagelijks aandacht voor wat wel goed gaat. Voel en geniet daarvan. Zie ook de positieve kanten van het ouder worden zoals het hebben van meer levenservaring en het beter kunnen omgaan met de ingewikkelde dingen van het leven. Niemands leven verloopt vlekkeloos. Het dus belangrijk om oog te hebben en houden voor al het kleine en grote moois in het leven. En te leren dealen met alle naars in het leven.
Accepteer het leven zoals het zich voor doet. Ook als er veranderingen - zoals ouder worden - optreden. Door je te verzetten, wordt je niet jonger!. Terwijl je er wel ongezonder en ongelukkiger van wordt vanwege de stress die het verzet je oplevert. Stop moeilijke verdrietige dingen niet weg. Oefen in het accepteren/ aanvaarden van de situatie zoals die is en ook in het aanvaarden en accepteren van de gevoelens die je bij die situatie hebt. Juist vanuit die aanvaarding kun je weer verder met je leven. Accepteren en aanvaarden is een actief proces waarin je de situatie onder ogen ziet, ziet wat het je doet en zoekt naar mogelijkheden om dat wat je waardevol vindt op andere manieren vorm te geven. In die zin geven nare, moeilijke, verdrietige gebeurtenissen je inzichten in wat er voor jou werkelijk toe doet... Zo dat je gaat nadenken hoe je die dingen toch nog op jouw manier en binnen jouw mogelijkheden, vorm kunt geven. Door ook oog te houden voor wat je nog wel hebt, nog wel kunt en voor wat je wel ten deel valt blijf je in balans tussen de mooie en nare dingen in het leven.
Blijf zoeken naar mogelijkheden om zinvol en betekenisvol bezig te zijn. De mooie kanten van de wereld worden gemaakt door alle kleine - en vaak onzichtbare - positieve daden van ons gewone mensen.
Blijf oefenen en daarmee groeien in het omgaan met alle hindernissen in het leven. Blijf oefenen en daarmee groeien in oog en oor houden voor alle kleine en grote mooie dingen in het leven.
Maak een lijst van alle mooie, goede dingen. Van alle momenten waarop je je kracht, je laatste restje moed, je wens om er iets van te maken hebt ingezet en dat het iets goeds opleverde. Van alle dingen waar je tevreden of trots op bent. Beschrijf ze uitgebreid zodat je ze kunt lezen als je het even allemaal niet meer weet of ziet zitten. Niet om het moeilijke en nare weg te poetsen maar om te zien dat ondanks dat allemaal je toch in staat bent om je eigen leven zo zinvol, interessant en mooi mogelijk te maken.
Mijn schoonvader ( 88 jaar en sinds 3 jaar in een rolstoel vanwege een herseninfarct) is hier een kei in. Toen ik hem laatst vroeg welke adviezen hij had voor mensen die in zijn situatie terecht kwamen zei hij:
1. Blijf niet hangen in het verleden. Natuurlijk is het leuk om af en toe mooie herinneringen op te halen maar je kunt het verleden niet terug halen.
2. Doen. Doe wat je wel kunt. Blijf zoveel mogelijk bezig. Geniet van alles wat er nog wel is.
Een vervolg: geld, levenskunst en geluk
Ap Dijksterhuis is psycholoog en doet veel onderzoek naar levenskunst en naar geluk. Als 60+er, weet je al veel beter wat je gelukkig maakt. Toch? Wat maakt jou gelukkig? Speelt geld daarin een belangrijke rol?
Ap Dijksterhuis heeft onderzocht wat de relatie is tussen geld en geluk. Levenskunst blijkt er een belangrijke rol in te spelen. Want wat blijkt uit zijn onderzoek? Geld maakt wel gelukkig!
Maar, en dit wist je als vijfenvijftig plusser natuurlijk al: geld maakt niet gelukkig als je het vooral inzet om materiele dingen aan te schaffen. Een grotere auto, een groter huis, nieuwe kleding, een duurdere mobiel maakt niet gelukkiger. Want als je dat nieuwe ding hebt, begint je hoofd een paar dagen later al weer te zeuren over iets anders nieuws... Want bij dat nieuwe huis horen nieuwe meubels. En bij een nieuwe broek, passen je oude schoenen niet meer. En als je langs de boekhandel loopt, wil je toch die nieuwste bestselller.
Waar kun je geld beter voor gebruiken?
Uit het onderzoek van Ap Dijksterhuis blijkt dat je het geld beter kunt gebruiken 1. om tijd te kopen, 2. om (nieuwe) ervaringen op te doen en 3. aan het geluk van anderen. Besteed je geld dus niet aan materiele dingen, tenzij ze je tijd besparen.
Ervaringen geven voorpret, pret tijdens en ook nog eens napret. Je kunt er over vertellen, je kunt een fijne ervaring herbeleven. Je hebt er dus lange tijd plezier van. Vrije tijd geeft ontspanning en rust. Bovendien heb je in je vrije tijd, de kans om te doen waar je op dat moment zin in hebt. Prop dus ook je vrije tijd niet vol, zo hou je uren over je vrij kunt beschikken. Als je geld gebruikt om een ander een plezier te doen, geeft jou dat ook een goed gevoel. MAAR: voor dit laatste geldt dat dit alleen zo werkt als je van harte geeft, zonder er iets (bedankjes!) voor terug te verwachten. Want dan wordt het een status ding. En alles wat te maken heeft met status, met jezelf vergelijken met anderen, maakt je al heel snel ongelukkiger. Statuszaken en materiele zaken lijken in dat opzicht op elkaar.
PS.
Ap Dijksterhuis schreef er een boek over: Maakt geld gelukkig?
PS 2
Natuurlijk heb je allereerst geld nodig voor je basisvoorzieningen: een dak boven je hoofd, eten & drinken, gezondheidszorg. Het onderzoek van Dijksterhuis gaat vooral over het geld wat overblijft, na besteding aan deze primaire behoeften.